Column EWEC: Plukken en sorteren

Dit jaar begon de herfst vroeger dan we gewend zijn. Veel bomen verloren al in augustus hun bladeren en eikels en kastanjes lagen al op de grond. De fruittelers hebben hun oogst binnen. Ik bewaar mooie herinneringen aan de vroege herfst. Het was een drukke tijd op onze boerderij en mijn vader haalde mannen uit het dorp over om te helpen bij het plukken van de appels en peren. Voor ons als kinderen betekende dit direct uit school omkleden en thee brengen naar de boomgaard. Het plukteam bestond uit gepensioneerden, de plaatselijke postbode en bouwvakkers, die in het weekend en doordeweeks, na hun werk, nog een uur of wat meehielpen. We hadden een ouderwetse hoogstamboomgaard en om bij het fruit te komen, moest er op een hoge ladder worden geklommen. Bovendien moest die ladder regelmatig worden verplaatst. Bepaald geen ongevaarlijk werk en ook zwaar. Die club mannen kreeg het gaandeweg het seizoen steeds gezelliger met elkaar.

Op de ‘achterstraat’ werden de kisten vol appels en peren op elkaar gestapeld. Een deel ging direct naar veiling of koelcel in Wijk bij Duurstede, Bunnik of Houten. Maar het overige deel van de oogst werd eerst in onze fruitschuur gesorteerd. Het sorteren gebeurde vooral in de avonduren. De buren kwamen rond zeven uur en tot koffietijd, rond half negen, werden met behulp van een machine en het menselijke oog de beste appels en peren eruit gepikt. Die belandden bij elkaar in kisten met zacht papier. De rest was goed voor de moes of om in te maken.

Op een zaterdag in november was het payday. Mijn vader posteerde zich in de voorkamer met urenstaat en geld. Een voor een werden de mannen naar binnen geroepen. Mijn moeder bakte wafels en er gingen sloten koffie, ponden suiker en liters melk doorheen. Dat was een mooie tijd, maar onze boomgaard werd gerooid en fruittelers plantten laagstambomen, waarvoor geen hoge ladders nodig waren. In Cothen zag je in de vroege herfst veel moeders onder schooltijd met laarzen op hun fiets stappen om te gaan plukken. Ook dat ligt alweer achter ons. Moeders hebben tegenwoordig een vaste baan en seizoenswerk past niet meer. Fruittelers halen nu plukkers uit verre streken. Laatst zag ik tijdens een rondje op de fiets enkele mannen onderweg van boomgaard naar slaapplek. Ze waren druk aan het kletsen in een voor mij onbegrijpelijke taal. Het zag er gezellig uit. Ik moest denken aan vroeger. Er is veel veranderd, maar het plezier onder plukkers is kennelijk gebleven.

Mariëlle Oostveen, vrijwilliger EigenWijkse Energie Coöperatie