Utrecht in het Rampjaar 1672, expositietournee nu in Wijk bij Duurstede

WIJK BIJ DUURSTEDE In de centrale hal van het Huis van de Gemeente openden wethouder Wil Kosterman en stadsdichter André van Zwieten de reizende expositie ‘Utrecht in het Rampjaar’. Samen verplaatsten zij zich in hett Wijk bij Duurstede en omstreken uit die tijd. Bernt Felt, voorzitter Platform herdenkingsjaar 1672 gaf uitleg en liet de wethouder ruiken aan de geuren van toen. Deze mobiele expositie maakt een tournee langs bibliotheken, de hele maand juli te zien in Wijk.

door Ali van Vemde

De expositie bestaat uit acht informatiepanelen over diverse aspecten van Utrecht in het Rampjaar. Daarnaast is een touchable te vinden met enkele korte films over het Rampjaar en de gevolgen voor Utrecht, een schilderij van de Zonnekoning Lodewijk XIV en een vitrine met onder meer replica’s van voorwerpen uit het Rampjaar, pamfletten en boeken.

ZWAAR GETROFFEN Nederland werd in 1672 overvallen door het Franse leger, twee Duitse vorsten en de Engelse vloot. Voor ons land had dit grote gevolgen. De bevolking raakte in paniek, er ontstond een vluchtelingenstroom en de gebroeders De Witt werden vermoord.  Ook de provincie Utrecht werd zwaar getroffen. Westelijk Utrecht lag midden in de frontlinie. Dit betekende dat het zwaar te lijden had onder inundaties, plunderingen en verwoestingen. Het overige deel van de provincie was bezet door de Franse troepen. Dit deel kreeg te maken met hoge belastingen, plunderingen en inkwartiering. Zij begingen allerlei wreedheden.

SPOREN De gevolgen van deze Franse bezetting worden op de expositiepanelen in kaart gebracht voor de stad Utrecht, de Gooi- en Vechtstreek, het Waardengebied en de Utrechtse Heuvelrug. Allerlei sporen hiervan zijn nog terug te vinden, zoals ruïnes van kerken en kastelen.

PROPAGANDA Deze Franse inval in het Rampjaar, nu precies 350 jaar geleden, is actueler dan ooit. Niet alleen is er aandacht voor het Rampjaar, maar ook van vandaag de dag. In oorlogstijd is de waarheid het eerste slachtoffer. De expositie is zeker een bezoek waard. Lees over alle gruwelijkheden en ontdek dat er eigenlijk niet eens zoveel is veranderd.

REIZENDE EXPOSITIE Vanaf 1 augustus is de expositie een maand te zien in Soest, daarna volgen Woerden, Nieuwegein, Veenendaal en Utrecht (Hoograven). Op woensdag 19 oktober geeft Merle Lammers, samen met Bernt Fels samensteller van de expositie, een lezing over de Hollandse Oorlog in de Republiek door de ogen van tijdgenoten. Zij geeft dan antwoord op de vraag hoe consumenten van actueel drukwerk en nieuws reageerden op verslagen over de krijgshandelingen. Hiervoor onderzocht zij onder andere de geloofsbrieven van Margaretha Turnor, Kasteelvrouwe van Amerongen. Deze lezing is in Allemanswaard in Amerongen. Kaarten kunnen worden gereserveerd via bibliotheekzout.nl/theater. In Utrecht wordt op 7 oktober de Dag van het Rampjaar georganiseerd. Er zullen lezingen zijn, workshops en excursies.