Verzet tegen zonneweide in Cothen: gaat ten koste van open landschap

COTHEN BHMSolar noemt het de Dwarsdijkse zonneweide, genoemd naar de buurtschap Dwarsdijk in Cothen, waar aan de Kappeleweg 10,5 hectare aan zonnepanelen wordt gelegd. Omwonenden van Dwarsdijk, de Smidsdijk en de Kapelleweg zijn niet blij en hebben de koppen bij elkaar gestoken. Bert van der Horst voert namens hen het woord: ,,Buurtschap Dwarsdijk en omwonenden gaan voor hetzelfde resultaat als aan de Groenewoudse weg: intrekken van dit plan op deze locatie.”

door Kuun Jenniskens

Bert van der Horst kijkt vanaf de Smidsdijk op de zonnepanelen. Zijn perceel grenst direct aan de 10,5 hectare die BHM Solar gaat huren van de familie Versteeg. Als parttime boer houdt hij er schapen. Momenteel heeft Van der Horst aan alle kanten vrij uitzicht, net als zijn buren - maar als dit veld er komt gaat het open landschap eraan. Dat is één van de grootste bezwaren van de buurt. ,,Leg het op een plek waar het minder open is”, verzucht Van der Horst. BHM Solar heeft omwonenden gezegd dat de panelen 2 meter hoog worden en dat er een haag omheen komt van 4 meter hoog. ,,Weg open landschap. Weg genieten van mooie natuur voor bewoners toeristen en andere bezoekers van het gebied.”

ERGERNIS OVER PROCES EN LOCATIE Veel inwoners van het buurtschap hebben zonnepanelen op hun daken - Van der Horst ook. Mensen zien zeker de noodzaak in van de energietransitie. ,,Ergernis is er over het proces en over de locatie”, zegt Van der Horst. ,,Mensen voelen zich overvallen. Op 12 december kregen we een bezoekje van de eigenaar, die zei dat we door ontwikkelaar BHM Solar zouden worden gebeld. Het bleek dat zij hun plan voor 14 januari 2022 moesten indienen. Dat komt dan wel over als een haastklus.” 

BHM Solar trok zich na grote weerstand terug van het plan aan de Groenewoudseweg in Cothen. Volgens de website van BHM Solar gebeurde dit in samenspraak met de gemeente, en met het idee dit plan op een andere locatie te ontwikkelen. Van der Horst ziet het zo: ,,BHM Solar wilde denk ik het ontwikkelrecht niet teruggeven, wat betekent dat de gemeente dit bedrijf een nieuwe kans moet bieden, of anders moet afkopen.”

De gemeente heeft BHM Solar inderdaad uitgenodigd een principeverzoek in te dienen, om de ruimte van 60 hectare zonneveld die de gemeente tot 2022 wilde vergunnen, verder in te vullen. Ook een tweede ontwikkelaar kreeg dit aanbod, maar deze is hier niet op ingegaan.

TEN KOSTE VAN PLANNEN OP DAKEN Van der Horst heeft op het dak van zijn schapenstal ruimte voor 200 panelen. Voor privégebruik liggen er nu 24 panelen op. Omdat hij helemaal aan het eind van het Stedin netwerk ligt is er in de zomer te weinig capaciteit om terug te leveren aan het net. ,,De overheid gaat voor mijn dak het net niet verzwaren, dat maakt het voor mij niet interessant om die 200 panelen te plaatsen. Maar een groot zonneveld wordt door de overheid met subsidies wel aantrekkelijk gemaakt. Ten koste dus van kleinere plannen op daken, die hebben geen kans van slagen. Terwijl veel mensen - en bestuurders - toch liever panelen op daken hebben dan in het open landschap.”

BHM Solar is bij aanwonenden langs geweest, maar houdt zich op de vlakte over de precieze uitvoering, meent Bert van der Horst. ,,We worden om onze mening gevraagd, maar ze vertellen zelf heel weinig.” Twee weken geleden was er een inloopavond, daar was toen wel een folder met een kaartje beschikbaar. 

KAVELS RUILEN De aanvraagprocedure bij de gemeente werkt met punten. Zo kun je scoren met draagvlak voor het plan vanuit de omgeving. Maar ook met ruilen. Dit wordt door de gemeente in de procedure als verplicht omschreven, maar in het puntensysteem kost het een paar punten als je dit niet doet. ,,BHM Solar heeft punten zat, dus die doet haar best niet om grond te ruilen om zo op een betere locatie uit te komen.” De buurt denkt dat dit plan beter aangesloten kan worden op de zonneweide van 15 hectare aan het kanaal en de Wijkersloot - Hoeksedijk. Binnen het beleidskader van de gemeente wordt ook voorkeur gegeven aan het Amsterdam Rijnkanaal. Of anders een perceel dat omsloten wordt door bos.

Vanuit de buurt is er in elk geval geen draagvlak. Eerder diende de buurt al een petitie in bij wethouder Vreeswijk namens 60 omwonenden. Binnenkort tonen ze hun ongenoegen met borden langs de toegangswegen van het buurtschap. Het voornemen is om een enquête of handtekeningenactie te organiseren - in de hoop BMH Solar te overreden een beter plan te bedenken.

TEVEEL HAAST Voor de buurt voelt het onrechtvaardig dat deze zonnepanelen er zo snel doorheen worden gejast, terwijl de andere plannen een proceduretijd hebben gehad van twee jaar. Het college gaf de dag voor de gemeenteraadsverkiezingen haar goedkeuring aan het principeverzoek. Nu kan er aan een Omgevingsvergunning worden gewerkt. ,,Wel is de ontwikkelaar gevraagd extra aandacht te geven aan gesprekken met de omgeving, bovenop de participatieplannen die zij hebben ingediend”, zo stelt het college afgelopen maar in een informatienota aan de gemeenteraad. 

REACTIE VAN BHM SOLAR Wijks Nieuws stelde ontwikkelaar BHM Solar een aantal vragen. Over de opmerking dat het ‘een haastklus’ wordt gevonden, zegt BHM oprichter Freek Wisseloo dat de gemeente stelt dat omwonenden pas na een positief besluit op het principeverzoek moeten worden betrokken. BHM Solar deed dit al voor dat moment. ,,Vanuit de gemeente hebben we tot het einde van dit jaar de mogelijkheid om een Omgevingsvergunning in te dienen. De twee jaar waaraan wordt gerefereerd in dit artikel gaat over het volledige proces. We zitten hier nog midden in. Dit geeft ons veel tijd om een uitvoerig participatieproces te doorlopen zodat de wensen van omwonenden kunnen worden meegenomen in ons definitieve plan.”

STAAN AAN BEGIN VAN PROCES Dat inwoners ervaren dat het contact niet goed verloopt, herkent Wisseloo niet. Wat hem betreft staan ze pas aan het begin van het proces. ,,Afgelopen vrijdag hebben we de omwonenden op de hoogte gesteld dat de volgende stap in het proces keukentafelgesprekken zijn.”

Concrete details over aantal panelen, de onderlinge afstand, de richting etc. zijn er inderdaad nog niet. Wel is bekend dat de panelen een zuid-opstelling krijgen en maximaal 2 meter hoog worden. ,,De komende periode gebruiken we om een verdiepingsslag in het ontwerp te maken. Dit wordt in hoge mate gedreven door de input die we zullen ontvangen van omwonenden.” Volgens Freek Wisseloo is in dit gebied een hoogte van 2 meter toegestaan. ,,Het doel hiervan is niet een betere opbrengst, maar een verbetering van de biodiversiteit en bodem.”

LAGERE HAAG KAN OOK Over de schrik van een haag van 4 meter die ten koste gaat van het open landschap, zegt Wisseloo: ,,Uit eerdere gesprekken met omwonenden kwam de wens naar voren om het zonnepark uit het zicht te onttrekken. Daarom is in het principeverzoek uitgegaan van een struweel van ongeveer 4 meter hoog. Als uit het vervolg van het participatieproces blijkt dat de voorkeur uitgaat naar lagere beplanting, zullen we dat meenemen in de uitwerking van ons definitieve plan.”

Ideeën voor ruilverkaveling zijn niet onbespreekbaar: ,,Bij andere grondeigenaren was er eerder geen animo. Mochten omwonenden mogelijkheden voor ruilverkaveling willen bespreken, gaan we hierover graag het gesprek aan.”