Wandeling 6: Cothenpad
12 juni 2021 om 08:30 RecreatieStart: station Castellum
Eind: Cothen bushalte
Lengte: 12,8 km
OV Bus 41 naar Utrecht Vaartsche Rijn, trein naar Houten of: Bus 41 tot Odijk Zuid, bus 43 naar Houten (ma-vr)
De wandeling
De route loopt door het hart van het Krommerijngebied, waar fruitboomgaarden, akkers en landgoederen het pastorale landschap bepalen. Vanaf station Castellum wandelen we al snel door de boomgaarden en lopen we via Wickenburgh en fruitdorp ‘t Goy richting Kromme Rijn. Aan de rivier ligt het schone Cothen, waar we nog een lusje maken door de bijzondere dorpskern.
Routebeschrijving
Start: station Castellum, oostzijde (Forum). Om plantsoen heen, rechts (Via Culina) en door de poort het ‘castellum’ verlaten en rechtdoor fietspad blijven volgen en viaductje onder de Rondweg door. Hierna eerste weg links bruggetje over, evenwijdig aan de Rondweg (Hoogdijk, archeologische site), weg buigt naar rechts richting de boomgaarden. Bij kruispunt rechtdoor Hoogdijk blijven volgen, na 400 mtr. bij bord Landgoed Wickenburgh rechtsaf onverhard pad inslaan, dit is de oprijlaan die uitkomt bij de entree van het landgoed. Hier links Wickenburghseweg.
1. Wickenburgh
In de Middeleeuwen een versterkt huis, daarna boerenhofstede, die in de 18e eeuw werd uitgebouwd tot landhuis. Bijzonder is de ronde duiventoren (16e eeuw!). Het houden van duiven was een ‘heerlijk’ recht; een duiventoren was een statussymbool: hoe groter je landgoed, hoe meer duiven je mocht houden, dus hoe groter je duiventoren.
(tekst loopt door onder de foto)
Cothenpad, Wickenburg - Kees Volkers
Weg slingert langs enkele boerderijtjes en fruitbedrijven en komt uit bij bebouwing van ‘t Goy, weg buigt hier naar links
2. ‘t oude Goy (Goysche Dorp)
De bocht in de weg loopt om het terrein van het Huis Ten Goye, een machtig kasteel in de Middeleeuwen. In de boomgaard zijn nog restanten aanwezig van de fundering en de slotgracht. Hier ontwikkelde zich het oorspronkelijke dorp ‘t Goy. Veel historische bebouwing is er niet meer, op het 18e-eeuwse Rechthuis (nr 68) na.
Cothenpad Rechthuis - Kees Volkers
Bij driesprong rechts (Groenedijkje), na 200 mtr. links de ‘Eigen Weg’ op tot hoofdweg met fietspad (Beusichemseweg). Hier rechts en weg volgen tot in het dorp, met links de RK kerk.
3. ‘t nieuwe Goy
Het katholieke deel van ‘t Goy moest in de 19e eeuw ter kerke in Schalkwijk, maar vond het tijd worden voor een eigen kerk. Een van de initiatiefnemers stelde een stuk grond beschikbaar, vrij ver buiten de oude kern. De nieuwe kerk werd in 1871 in gebruik genomen. Hierna ontwikkelde zich rond de kerk een tweede kern: ‘t nieuwe Goy.
Cothenpad - Kees Volkers
Na de kerk en café De Eng links pad inslaan (Kerkepad). Dit loopt langs de velden van vv. ‘t Goy en komt uit op de Tuurdijk. Hier rechts. De smalle Tuurdijk slingert zo’n 2,5 km door ruraal landschap richting de van verre zichtbare watertoren. Zijwegen negeren tot Tuurdijk bij watertoren uitkomt op driesprong met links Watertorenweg en rechts Caspargouw.
4. Watertoren
De 43 mtr hoge watertoren werd in 1937 in gebruik werd genomen. Na 70 jaar dienst opgekocht door een particulier die er eerst zijn woonhuis, daarna een café met terras en een B&B in heeft verwezenlijkt. Zomers in de weekenden te beklimmen: uniek uitzicht over het ongerepte Krommerijnlandschap! Jan Ausems maakte deze mooie dronebeelden.
Cothenpad, watertoren werkhoven - Kees Volkers
Vanaf Tuurdijk rechtsaf (Caspargouw) tot een brug over de Caspargouwse Wetering. Over de brug links (wandelknooppunt en ‘Romeinse’ grenspaal) onverhard pad op dat uitkomt op een oude meander van de Kromme Rijn. Pad volgt de oever van de oude Kromme Rijn.
5. Oude Kromme Rijnmeander
De Romeinse grenspaal herinnert ons er aan dat de Kromme Rijn ooit de grens vormde van het Romeinse Rijk. De Kromme Rijn die we hier volgen is een oude meander, die in 1865 is afgesneden van de hoofdrivier. Dit was een militaire ingreep, bedoeld om sneller water te kunnen aanvoeren voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie.
Cothenpad - Kees Volkers
Pad langs water volgen, bij brug weg kruisen (met een knikje), aan andere zijde verder tot bruggetje over een zijwetering, meteen hierna rechts langs wetering doorsteken naar de weg, na 100 mtr links zijweg inslaan (Ossenwaard). Deze buigt na 500 mtr naar rechts, weg volgen tot begin bebouwde kom, waar de Kromme Rijn op onze route aansluit. Vlak voor woonwagenkampje links paadje inslaan met blauw-witte markering (Kersenpaadje). Dit paadje uitlopen, links Kromme Rijn, rechts bebouwing. Paadje komt uit op straat (Rijnweide), hier links aanhouden, straat loopt dood op een heg, daarachter een grindpad. Dit pad rechts inslaan, komt uit op de Kerkweg, hier links. Kerkweg uitlopen, langs de RK kerk. We komen bij dorpscafé ‘t Molentje met links brug over de Kromme Rijn; wij volgen rechts de Dorpsstraat, die naar links buigt langs een korenmolen en de dorpsweide (nu boomgaard) tot in het historische hart van Cothen: de Brink, met pal daarachter de oude dorpskerk.
6. Cothen
Cothen is tegenwoordig een modern dorp met frisse nieuwbouwwijkjes, maar heeft ook een beschermd dorpsgezicht. Klassieke elementen uit het verleden zijn onder meer een kerk uit de 13e (!) eeuw, een korenmolen, 19e-eeuws sluisje in de Kromme Rijn, een herberg bij de brug, een zeldzame dorpsweide, een knus brinkje en een heus kasteel.
Cothenpad, de Brink in Cothen - Kees Volkers
We slaan linksaf de Brink op, aan het eind knikje naar rechts en dan links brug over de Kromme Rijn met links mooi zicht op rivier en dorp en rechts kasteel Rhijnesteijn.
7. Rhijnestein
Kasteel Rhijnestein is nog particulier bewoond. De rechter toren en het poortgebouw dateren uit de 13e/14e eeuw. De linker toren en de voorgevel zijn 19e-eeuws. De fam. Calkoen, die het kasteel bewoonde, leverde lange tijd de burgemeesters van Cothen.
Cothenpad - Kees Volkers
Na kasteel eerstvolgende bomenlaantje links (Berkenlaantje), tot bruggetje over de Cothense Grift, die links in de Kromme Rijn uitkomt. Weg oversteken en rechts tunneltje onder de provinciale weg. Na tunneltje links trap op naar de bushalte. Einde wandeling.
door Kees Volkers
Eerdere wandelingen in deze serie ‘Houten in en uit’:
1. Van Oude Dorp Houten naar Jutphaas
Geograaf en wandelgidsenschrijver Kees Volkers doet aan Urban Walking: wandelen in de ‘buitenstad’. Speciaal voor Houtens nieuws zette hij acht wandelingen uit vanuit Houten naar een OV-halte in een buurgemeente: Lekker lopen en je ziet nog ‘s wat!
