Ga je mee een straatje om? Rondom Kasteel Duurstede!

WIJK BIJ DUURSTEDE Volgens de richtlijnen van de gemeente moeten straatnamen duidelijk en herkenbaar zijn. Zoveel mogelijk wordt er gestreefd naar samenhang voor straten die bij elkaar in de buurt liggen. Per wijk is gekozen voor een overkoepelend thema. Soms is er geen uitleg nodig, zoals bijvoorbeeld bij de fruitnamen. Onze omgeving is immers bekend om de fruitteelt. Vaak duiden de straatnamen op een bepaalde periode in de geschiedenis of zijn het namen van mensen die voor Wijk belangrijk zijn geweest. Een rondje door de stad maakt ons duidelijk wat het thema is van de betreffende wijk en wat de straatnamen hier met elkaar gemeen hebben.

Vorige keer is de zoektocht gestart in de wijk De Engk. Hier vinden we veel namen op de straatnaamborden van mensen die iets voor Wijk hebben betekend. Nu komen we bij misschien wel de meest bekende Wijkse inwoner, David van Bourgondië. De eerste steen van de Donjon werd rond 1270 gelegd door Zweder 1 van Acoude. Daarna is het kasteel diverse malen verbouwd. David van Bourgondië bewoonde het kasteel van 1459 tot 1496. Hij verbouwde het tot een prachtige residentie. Ook zorgt hij voor een grootse verbouwing en vergroting van de kerk. Maar de toren, die hoger zou moeten worden dan de Dom in Utrecht, is nooit afgebouwd.

In De Engk komen we nog enkele interessante straatnamen tegen, zoals de Zocherstraat. Tuinarchitect J.D. Zocher krijgt in 1852 de opdracht om het kasteelpark opnieuw in te richten. Hij is bekend om zijn Engelse landschapstuinen. Lage delen in het park worden opgehoogd met aarde van het afbreken van de stadswal tussen het kasteelbos en de Veldpoort. Het huidige park is nog steeds niet veel veranderd sinds die tijd. Om het park te onderhouden wordt in 1879 een boswachter aangesteld, die met zijn vrouw in de Bourgondische toren gaat wonen. Al snel is hij in Wijk bekend als ‘Hannes van de toren’.

In het najaar van 1881 slaat het noodlot toe. Een zware storm zorgt ervoor dat het ijzerwerk losbreekt van het hout van de torenspits van de Bourgondische toren. Deskundigen, onder wie architect P.J.H. Cuypers (Dr. Cuypersstraat), onderzoeken de staat van de toren en de Donjon. De kap van de Bourgondische toren moet totaal worden vernieuwd. Geld is er niet en even lijkt het erop dat het kasteel zal worden afgebroken. Gelukkig komt er subsidie van het rijk en krijgt de Bourgondische toren, onder leiding van Cuypers, een hele nieuwe kap. Ook de Donjon wordt beperkt gerestaureerd. In de 20ste eeuw wordt Kasteel Duurstede verder gerestaureerd. Het Kasteelbos wordt in 1989 aangepakt op dezelfde wijze als Zocher gedaan zou hebben.

Hiermee is ook de zoektocht naar de mensen in De Engk achter de straatnamen ten einde. Een klein stukje geschiedenis en daar is in Wijk bij Duurstede meer dan genoeg van te vinden. Ga ook zelf eens op onderzoek uit naar de straten in je buurt.

door Ali van Vemde