Column EWEC: HOE LICHTER...

Zomer 1963. Overal, op de route van de directiekamers naar de presentatieruimte van de ontwerpstudio, had Raymond op het dunne tekenpapier met grote letters zijn motto gekalkt. ‘Weight is the enemy’.
De grote beslissers van de Amerikaanse auto-industrie waren gewend geraakt aan breder, langer, zwaarder. Vinnen, vleugels, chroom, veel bling-bling. Dat je er 1 op 5 mee reed, donderde niet; benzine kostte net zoveel als water; bier was duurder.
En dan was daar een Franse immigrant die het tot designchef had geschopt en wel eens zou laten zien dat het anders kon, dat het anders móest.
‘Gewicht is de vijand’ lazen de directieleden, op weg naar de presentatie. Overal.
Aangekomen in de glazen showroom, witte muren, uitzicht op het park, nogmaals op de grond, in strakke letters aangebracht, het motto.
Toen trok Raymond Loewy het doek weg, en er kwam een auto tevoorschijn die totaal afweek van wat er in het straatbeeld te zien was: gestroomlijnde kunststof carosserie, slank postuur, niks grote chromen grille, de voorkant was glad op twee lampen na. Het ding woog nog niet de helft van de toen gangbare modellen, dus om een beetje gang erin te krijgen was niet eens een grote zware motor nodig.

Want dat telt allemaal op, óók als je elektrisch rijdt: meer vermogen en actieradius = zwaardere motor = meer brandstof of accu’s = zwaardere wielophanging en remmen om dat gewicht ook weer tot stilstand te brengen. Een SUV die moet rijden als een sportwagen weegt zo 2000 kilo. Het omgekeerde is bijna raket-wetenschap, want bij NASA is de puzzel: hoe maak je een voertuig dat zijn eigen brandstof mee moet nemen zo licht mogelijk én snel genoeg(!) om zijn dood gewicht aan de zwaartekracht te onttrekken, en sterk genoeg om, eenmaal zonder brandstof, de klap van de zachte landing te overleven?

‘Is-ie elektrisch?’ vroegen ze toen ik mijn nieuwe huis-tuin-en-keukenfiets neerzette.
‘Nee’, antwoordde ik, ‘Dertien kilo, en eigenlijk minder, want dat slot weegt ook wat’.
Want als ik lekker wilde trappen, waarom zou ik dat doen op een fiets van 20 kilo, met accu’s en motor? Ja, je trapt er met tegenwind een stuk lichter mee. Maar wil ik dat wel? Wat is er mis met moe worden van een beetje bewegen? Tegenwind is een goeie fitnesstrainer.

Afgelopen week haalde er eentje in, een scholiertje van pakweg veertien die op een transportfiets met een bak reed. Zo’n zware. Hij reed elektrisch.
Ik zei het niet, maar ik dacht het wel: watje!

André van Zwieten, grafisch vormgever en vrijwilliger bij de EigenWijkse Energie Coöperatie