Boek ‘Katla, de reis naar Dorestad’ vertaald in het Noors

16 januari 2023 om 14:45 Historie

WIJK BIJ DUURSTEDE Naast conservator zijn van Museum Dorestad, schreef Luit van der Tuuk tal van boeken over onze geschiedenis. Een van deze boeken is ‘Katla, de reis naar Dorestad’. Hierin beschrijft Van der Tuuk de reis van een vrouw die vanuit Zweden met een boot naar Dorestad reist. Een mooi historisch verhaal, waar inmiddels ook vanuit het buitenland belangstelling voor is. Zo werd het boek recentelijk vertaald in het Noors.

Het idee was om het boek gelijktijdig te presenteren met de tewaterlating van het Vikingschip dat in de Vikinghal in Wijk bij Duurstede werd gebouwd. Dit zou een feestelijke gebeurtenis moeten gaan worden met een groots evenement. Door Corona kon dit evenement helaas niet doorgaan, maar wel werd het boek uitgegeven. Met dit boek wil Van der Tuuk een algemeen beeld geven van alle aspecten uit deze bepaalde periode, de tijd van Vikingen in de de 9e eeuw. Zomaar de feiten opschrijven, dat zou saai worden, dus maakte hij er een (deels eigen) verhaal van. „Dit keer wilde ik een vrouw deze reis als passagier op een schip laten maken. Het was in die tijd niet gebruikelijk om als vrouw alleen op reis te gaan. We weten uit die tijd wel wat over scheepvaart en handel, de rest moest er bij verzonnen worden. Een beeld van hoe het geweest zou kunnen zijn.” Van der Tuuk baseerde zijn verhaal op bisschop Rimbert van Hamburg-Brenen die de belevenissen van Katla opschreef als geestelijke die op de hoogte was van haar wereld.

AALMOEZEN VOOR CHRISTELIJKE ARMEN In het boek belooft Katla op het sterfbed van haar vrome moeder, de weduwe Frideburg om aalmoezen uit te delen aan de armen. In Zweden waren geen christelijke armen, in Dorestad wel. Het geloof had hier een grote invloed op, hier was men sterk gelovig, in Zweden helemaal niet. Het handelsschip waarmee Katla haar tocht maakt is iets in de geest van het Vikingschip. „Een open boot waarbij weer en wind getrotseerd moest worden. Als je het schip ziet weet je hoe heftig dat geweest moet zijn.” Van der Tuuk was nauw betrokken bij de bouw van het Vikingschip, waarbij een groep bouwers een studiereis maakte naar het museum in Roskilde. Het Vikingschip werd gebouwd naar een voorbeeld van een Deens vrachtschip . Het boek dat hij schreef over de reis van Katla spreekt zeer tot de verbeelding. Op een kaart markeerde de auteur de reis die afgelegd zou kunnen zijn.

Het Nederlands Letterenfonds vond het verhaal erg interessant en heeft het opgenomen. Daarmee proberen ze het boek te promoten naar het buitenland. Een deel werd in het Engels vertaald en door een redactie in Noorwegen werden de rechten gekocht. Nu ligt er een prachtig exemplaar in het Noors. „Lezen kan ik het niet, maar misschien wordt het ook ooit in het Zweeds vertaald, in Zweden kom ik vaak.” Ook werd er aan de hand van het boek een lesmethode ontwikkeld.

De reis van woonplaats Birka tot reisdoel Dorestad.

MEERDERE BOEKEN TEGELIJK Al eerder schreef Van der Tuuk onder andere over De Friezen, de Franken, de Vikingen en de Romeinse Limes. „Ik schrijf altijd meerdere boeken tegelijkertijd. Nu ben ik bijvoorbeeld aan het schrijven over de Saksen in de vroege Middeleeuwen, niet alleen in Duitsland, maar ook in de westelijke kustgebieden en Engeland. Het boek zal volgend  jaar verschijnen. Maar er ligt ook al een bijzonder boek klaar; ‘het Grote Dorestad boek’. Deze zal worden gepresenteerd als Museum Dorestad wordt heropend.” Al zijn boeken gaan over de vroege middeleeuwen. In die tijd werd meestal door geestelijken in het Latijns geschreven en dat geeft een eenzijdig beeld van de samenleving. Van der Tuuk is vooral op zoek naar andere bronnen. Zeker de islamitische aantekeningen die zijn gemaakt over de handel en diplomatieke betrekkingen zijn interessant. „Dat geeft een andere kijk op hoe ergens tegenaan wordt gekeken.” Van der Tuuk bekwaamde zich in Latijns om de teksten te kunnen begrijpen. „Zo snuffel ik alles bij elkaar. Steeds zoek ik een snippertje informatie. Monniken schreven eindeloos, maar zelden over historie. Dat kost veel zoekwerk en zo kom je steeds meer te weten over een bepaalde tijd. Hoe meer je gaat zoeken, des te interessanter wordt het. Je snapt steeds meer van die tijd al is het moeilijk om de gedachten te volgen. In die tijd werd heel anders gedacht dan nu. In de vroege middeleeuwen was religie verweven met alles wat je deed.

KATLA, DE REIS NAAR DORESTAD beschrijft de wereld van Katla, de reis die zij aflegt, maar ook wat zij aantreft bij het doel van haar reis, Dorestad. Een handelsplaats vol leven, waar kooplieden hun waren verhandelden en handwerkers hun producten fabriceerden. Hier deelt Katla de aalmoezen uit. Als zij terugkeert in haar logement blijkt dat door goddelijke interventie de buidel nog net zo gevuld als eerder. Zij vertelt de priesters wat er gebeurd was. Die bedankten God voor zijn grote goedheid en zeiden dat de Heer haar inspanningen en goede bedoelingen had terugbetaald.

Achter in het boek is een impressie te zien van de bouw van een Deens vrachtschip in de Vikinghal. Dit Vikingschip maakt mooie tochten over de Lek. Informatie hierover is te vinden bij de VVV Kromme Rijnstreek. Het boek Katla, de reis naar Dorestad is uitgegeven door Uitgeverij Omniboek.