Agnes van Echtelt (midden) en haar dochter Marleen Bouwman (links) werden verrast met een presentje door Nicolette de Stigter van Steunpunt Mantelzorg.
Agnes van Echtelt (midden) en haar dochter Marleen Bouwman (links) werden verrast met een presentje door Nicolette de Stigter van Steunpunt Mantelzorg. Agnes Corbeij

Agnes van Echtelt (87) verleende zestig jaar mantelzorg

8 november 2021 om 08:00 Mensen

WERKHOVEN Agnes van Echtelt (87) uit Werkhoven verleende maar liefst zestig jaar mantelzorg aan haar zwager Joop. Wegens de Dag van de Mantelzorg op 10 november werd zij in het zonnetje gezet door het Steunpunt Mantelzorg, net als tientallen anderen in de gemeente. 

Toen Agnes 24 was trouwde ze met Jan van Echtelt. Jan was de oudste van elf kinderen en zag bij familie van Agnes een foto staan waar zij op stond. Hij wist meteen dat hij met haar wilde trouwen. Hij zocht haar op en korte tijd later trouwde het stel. Dit was in 1958. ,,Ik verhuisde van Zevenhoven naar Werkhoven. In die tijd voelde dat als emigratie. Je was twee uur onderweg.” 

JOOP ERBIJ In Werkhoven werden al snel twee kinderen geboren. Direct daarop kwam Joop erbij. ,,Jan en Joop waren twee handen op één buik. Joop is verstandelijk beperkt en was heel erg aan zijn broer gehecht. Eigenlijk kreeg ik hem erbij toen ik met Jan trouwde.” 

Joop woonde destijds op de boerderij bij zijn ouders, achter op de Weerdenburgselaan. ,,Joop kwam Jan op de boerderij van Ome Gert helpen omdat Jan erge rugproblemen had. Al snel kwam hij mee naar huis en is hij gebleven.” Er werd een kamer voor hem ingericht. Later werden nog vier kinderen geboren. 

ONDERDEEL VAN HET GEZIN Voor de kinderen hoorde ome Joop er gewoon bij. Dochter Marleen Bouwman: ,,Hij was er altijd. Hij was, en is nog steeds, onderdeel van het gezin.” In 1994 verhuisden Jan en Agnes naar Weerdenburgselaan 6, vooraan. Daar werd voor Joop een klein appartement aangebouwd, waar hij 27 jaar woonde. Pas vorige maand verhuisde hij naar de Buitenhof in Driebergen, een woonlocatie van Philadelphia Zorg.

Al die jaren, zestig jaar lang, was Agnes er voor Joop. ,,De kinderen gingen de deur uit, maar Joop bleef.” Agnes zorgde voor zijn eten en drinken, wasgoed en alles eromheen. ,,Ik kon nooit zomaar een dag weg. Dan moest ik eten klaarzetten en iemand regelen die even ging kijken.” Twee van de kinderen van Jan en Agnes zijn naar Groningen verhuisd. ,,Als we daar een nachtje bleven, moest ik ook altijd iets regelen voor Joop. Jan is ook wel eens tussendoor heen en weer gereden, om voor Joop te zorgen.”

BUURTZORG De laatste jaren kwam er pas hulp bij. ,,Jan waste hem altijd, maar toen hij in het ziekenhuis belandde wegens guillain barre (red.: een ziekte waarbij tijdelijke verlamming optreedt), kon hij dat niet meer. Pas toen Jan aan Joop vertelde dat hij zelf door verpleegsters gewassen werd, wilde Joop zich ook door Buurtzorg laten helpen.” Sinds 2013 kwam Buurtzorg om Joop te wassen en te douchen. ,,Dat was heel fijn, want het was acht jaar lang dezelfde persoon, Gea.”   

Joop hielp vroeger wel wat op de boerderij, vegen of koeien uit het land ophalen. Pas veel later ging hij naar De Weteringhoek van Reinaerde voor dagbesteding. Agnes: ,,Dat begon in 2017. Van mij hoefde dat niet, want het gaf mij extra druk om hem op tijd klaar te hebben. Toch was het nodig om hem te laten wennen aan een andere omgeving.”

De eerste keer dat Joop naar De Weteringhoek ging met de taxibus, stonden Jan en Agnes voor het raam. ,,Jan zei: ‘Daar gaat ons kind’. Zo voelde het. Hij vond het zelf gelukkig heel fijn daar en ging uiteindelijk twee dagen in de week.”

ZONDER JAN Toen Jan overleed in augustus 2018, was Joop in de war. ,,Hij was altijd erg op Jan gericht. Nu wilde Joop ineens voor mij zorgen. Ergens hadden we verwacht dat Joop het niet lang zou redden zonder Jan, maar hij vond een nieuwe manier.” Joop genoot nog steeds van de dagbesteding in Houten en van de ritjes er naartoe. 

Op 1 augustus verrasten haar kinderen Agnes met een feest, omdat ze zestig jaar mantelzorg verleende. Agnes: ,,Op die dag wisten we nog niet dat Joop een paar weken later zou verhuizen.” Een week later werd Agnes nogmaals in het zonnetje gezet door de broers en zussen van Joop. In een fotoboek komt de gezelligheid van beide feestjes mooi tot uitdrukking.

Er kwam een plek vrij bij de Buitenhof in Driebergen. Daar woont Joop sinds 25 september. Hij krijgt regelmatig bezoek. Agnes: ,,Ik vond het heel lastig. Ik was bang dat hij niet zelfstandig genoeg zou zijn. Maar gelukkig heeft hij het erg naar zijn zin. Hij leeft er op. Hier wilde hij nooit een spelletje doen. Daar doet hij dat wel.” 

VRIJHEID Zelf geniet Agnes ook voorzichtig van haar vrijheid, op haar 87e. ,,Joop kon nooit een dag alleen blijven. Daar ben ik nu van bevrijd, ik heb die verantwoordelijkheid niet meer.” Haar dagen vullen zich snel. Iedere ochtend belt ze met haar dochter en iedere dag loopt er wel iemand binnen. ,,Ik hou erg van handwerken, puzzelen en kaarten. Ik ga ook graag naar de soos in ‘t Wapen of naar de kerk.” 

Bovenal geniet Agnes van haar zes kinderen, 13 kleinkinderen en 2 achterkleinkinderen. Dat hoopt ze nog jaren te kunnen doen.

door Agnes Corbeij