Laat niet één boer vallen…

Laat niet één boer vallen in uw gedachten. Maar blijf denken aan een mens, en nog een mens, en nog een mens.

In de stikstofaffaire vliegen de cijfers en de onderzoeksrapporten je om de oren. Maar is dat nu waar het echt om gaat? Gaat dit niet in de eerste plaats om mensen, mede-inwoners die simpelweg een rechtvaardige en menswaardige behandeling verdienen?

Sinds de Tweede Wereldoorlog heeft de overheid boeren gestimuleerd tot steeds grotere bedrijven, meer machines en het gebruik van chemicaliën om meer te kunnen produceren. De Rabobank heeft gretig de leningen verstrekt. Dat heeft ons boerenlandschap ingrijpend veranderd.

Maar nu heeft diezelfde overheid anders besloten. Een boerensector die decennialang een bepaalde kant is opgedwongen is plotseling de grote boosdoener. Boeren worden schuldig verklaard aan de problemen die door datzelfde beleid zijn veroorzaakt. En dan zou het geoorloofd zijn om het land en het huis van deze mensen te onteigenen? En wat ambtenaren achter hun beeldscherm hebben berekend bepaalt wie wel en wie niet?

Kranten en televisie maken extremisten van wanhopige en gefrustreerde mensen. Maar als boeren hun woede en frustratie niet meer kunnen uiten dan richt het zich tegen henzelf. Dan maken ze een einde aan hun leven zoals de afgelopen week meerdere malen is gebeurd. Omdat ze alles waarvoor ze leefden dreigen te verliezen.

Het is niet moeilijk te bedenken dat er verbeteringen nodig zijn. Maar er zullen binnenkort geen mensen meer zijn om die verbeteringen in onze voedselvoorziening te realiseren. En geen geld. Het is een sector geworden zonder toekomst. Een jonge vrouwelijke boer vertelt in een landelijke krant dat ze een duurzaam boerenbedrijf wil starten maar geen krediet meer krijgt van de bank. In een sector zonder toekomst wil niemand nog investeren.

Ik hoop dat bij ons alle alarmbellen afgaan wanneer ideeën (lees rekenmodellen, algoritmes, toekomstprojecties, normeringen) belangrijker zijn geworden dan mensen. Och, laat toch niet één mens, niet één boer vallen in uw gedachten.

Frances Place, fractievoorzitter Duurstede voor Democratie