De thuishaven aan de Ondervloed te Gorinchem
De thuishaven aan de Ondervloed te Gorinchem Jan de Sterke

Stoomsleepboot Jan de Sterke komt naar de Lekkodagen, maar dat is niet vanzelfsprekend...

21 september 2021 om 10:15 Activiteiten

WIJK BIJ DUURSTEDE ‘Waar is jullie stoomboot gebleven?’ Dit is een vraag die de Stichting Stoomsleepboot Jan de Sterke het afgelopen jaar regelmatig gesteld is. De markante Stoomboot Jan de Sterke, de kleinste uit de vloot stoomschepen in Nederland, heeft Gorinchem als thuishaven en ligt in de wintermaanden altijd in de Lingehaven, naast de sluis. In de overige maanden heeft de boot een vaste ligplaats aan de Linge, onder de molen aan de Ondervloed.

Begin 2020 zag het jaar er nog rooskleurig uit voor de Jan de Sterke. ,,We waren voor een flink aantal maritieme evenementen geboekt en dankzij een succesvolle crowdfundingsactie in 2019 konden we weer kolen kopen om te kunnen varen. Totdat corona alles platlegde, ook onze activiteiten. Nu moesten er al een tijdje dringend restauratiewerkzaamheden aan de boot worden uitgevoerd, want een boot die voor langere tijd stil komt te liggen, gaat hard achteruit. Wij konden dit als Stichting niet zelf bekostigen en daarom hebben wij vorig jaar financiële ondersteuning gevraagd aan het Prins Bernhard Cultuurfonds en het Mondriaanfonds. Na uitvoerig getoetst te zijn, hebben wij de financiële hulp gelukkig gekregen en konden wij het negatieve coronajaar ombouwen tot iets positiefs. De boot is nu gerestaureerd en heeft daarom een aantal maanden bij Scheepswerf Damen te Hardinxveld-Giessendam gelegen. De stoomketel is gereviseerd door Van der Mark Ketelonderhoud uit De Lier en Scheepswerf Damen heeft ons met de andere restauratiewerkzaamheden met raad en daad ter zijde gestaan. Met heel veel hulp van onze eigen vrijwilligers.” 

OPROEP Omdat er nog maar een klein groepje vrijwilligers was, veel te weinig om alle werkzaamheden te kunnen verrichten en om naar maritieme evenementen te gaan, heeft men begin dit jaar een oproep gedaan in veel (maritieme) kranten. En deze oproep is niet tevergeefs geweest! ,,Wij hebben nu een flinke groep vrijwilligers, die vanaf het moment dat zij bij ons zijn komen kijken heel enthousiast aan het werk zijn gegaan. Hier zijn wij heel erg blij mee. De kennis kan nu ook worden overgedragen en wij kunnen nu gelukkig weer varen. Afgelopen jaar was het nog een grote zorg. Hoe houden we deze mooie stoomsleepboot in de vaart, hoe zorgen wij ervoor dat dit mooie stukje oude techniek (waar vroeger alles mee begonnen is) niet verloren gaat?”

VRIJWILLGERS De inmiddels 108-jarige boot wordt in de vaart gehouden door vrijwilligers, aangesloten bij de Stichting Jan de Sterke en is op evenementen in binnen- en buitenland een graag geziene gast. ,,De vrijwilligers doen er alles aan om onze stoomsleepboot voor de toekomst te behouden. Eerder zijn er al prachtige stoomschepen in de problemen gekomen en op de sloop terecht gekomen of zijn door verkoop naar het buitenland verdwenen. Wij wilden onze historische boot ‘Jan de Sterke’ hiervoor behoeden. Daarom zijn wij erg blij dat het Prins Bernhard Cultuurfonds en het Mondriaanfonds ons hebben gesteund. Er zijn in Nederland nog maar een paar boten die op kolen varen en dit prachtige stukje oude techniek willen wij voor de huidige, maar zeker ook voor de toekomstige generaties veilig stellen. Wij hebben het afgelopen jaar ook de status van Nationaal Momument gekregen en wij zijn er erg trots op dat wij de boot, ondanks 2 slechte jaren, in stand hebben kunnen houden. Het is heel erg fijn dat de Lekkodagen dit jaar wel plaats kunnen vinden en dat wij onze gerestaureerde Jan de Sterke aan het publiek en de schippers kunnen laten zien.”

GESCHIEDENIS De Stoomsleepboot Jan de Sterke werd in 1913 gebouwd te ‘s- Gravenhage en vaart nog met een originele, 2-cilinder stoommachine. De stoom die deze machine gebruikt, wordt geleverd door de stoomketel, en zogenaamde Schotse Ketel. De originele ketel is vanwege de slechte staat in 1973 vervangen door de huidige stoomketel. Deze wordt kolengestookt en verwarmt daarmee ca. 2500 liter water. De stoomsleper heeft in het verleden andere namen gehad. In 1913 heette zij ‘Snel’. Vanaf 1949 “Mariëtte”en van 1977 tot 1996 heette zij ‘Hendrina II’.

Sinds begin 1995 was de Hendrina II in eigendom bij de Gorcumse Stoomboot Stichting ‘De Compound’, die haar op 6 december 1996 de naam ‘Jan de Sterke’ gaf. Daarna kwam de stoomboot in eigendom van Stichting Stoomsleepboot Jan de Sterke. Onder die naam is zij sinds 2003 geregistreerd als Varend Monument en sinds 2020 heeft zij ook de status Nationaal Monument.

,,Wij hopen u tijdens de Lekkodagen te kunnen verwelkomen op onze Jan de Sterke. Wij kijken er naar uit om naar Wijk bij Duurstede te komen.”


Voor meer informatie: www.jandesterke.nl 

De stoomketel is gereviseerd
Stoomboot Jan de Sterke in het dok bij scheepswerf Damen te Hardinxveld-Giessendam
advertentie
advertentie