Brein

Er verschijnen de laatste tijd tal van kritische stukken over Amerikaanse bedrijven die in Nederland gigantische datacentra bouwen. In de Flevopolder bij Zeewolde wordt een ‘hyperscale datacentrum’ gebouwd dat met de ‘gewone’ datacentra in het gebied tegen 2030 ongeveer twee tot drie keer zoveel stroom gebruikt als de stad Amsterdam met al haar inwoners en bedrijven.

In de Wieringermeer is Microsoft alvast, zonder de vergunning af te wachten, begonnen met de bouw van haar datacentrum. Ook hier honderden hectaren met hallen vol computerapparatuur. Lubach Op Zondag weidde er een leuke uitzending aan. De strekking is steeds: foei, zonde van al die ruimte en al die groene stroom.

Alle datacentra samen slurpen in 2030 namelijk bijna de helft van alle groene stroom op die we tegen die tijd produceren met windmolens en zonnevelden. Want ja, die Amerikaanse bedrijven willen wel groene stroom. Ook fijn voor die bedrijven is de SDE-subsidie van het Rijk voor windmolens en zonnevelden. Die subsidie zorgt ervoor dat groene stroom niet duurder is dan vieze stroom uit kolen, olie of aardgas. Goede zaak zou je zeggen. Maar die subsidie wordt wel opgebracht door de Nederlandse consumenten. Hmmm.

Maar hoe erg is dat: datacentra die meer dan 10% van alle stroom (groen en fossiel) opslurpen? En als al die apparatuur niet snel zuiniger wordt, kan dat oplopen tot 30%.
Het internet kwam begin 1990 beschikbaar voor het grote publiek. Zelf heb ik sinds 1993 e-mail. Dat was heel handig, want ik werkte samen met een aantal mensen verspreid over Nederland. Vandaag de dag hebben naar schatting 4.5 miljard mensen toegang tot internet, meer dan de helft van de wereldbevolking. Bijna alle bedrijven zijn ervan afhankelijk. Internet is het wereldomspannende zenuwstelsel van de mensheid geworden. Een soort wereldbrein. En waar ter wereld iemand ook woont, we willen allemaal hetzelfde: gamen, chatten, muziek luisteren en filmpjes kijken, met name porno.

Hoe zit dat eigenlijk met ons eigen brein? Toen ik in het Dijkzigt ziekenhuis werkte bij elektroneurologie had mijn chef het over ons gedachtenkastje als speeldoos. Als je het vergelijkt met andere zoogdieren is dat van de mens veel te groot. Dus wat doe je ermee? Precies: spelen. Ook ons brein heeft veel energie nodig: zo’n 25% van de energie die we beschikbaar hebben. Terwijl die ene kilo hersenen maar 2% van ons hele gewicht uitmaakt.
Dus is die 25% nou veel? Ik denk het niet. We willen niet zonder en we kunnen niet zonder. Maar voedt dat brein dan wel met groene stroom. En maak die data centra wat kleiner.

Henk Muis, voorzitter EigenWijkse Energie Coöperatie