Ga je mee een straatje om!

Wat vertellen straatnamen ons?

WIJK BIJ DUURSTEDE Volgens de richtlijnen van de gemeente moeten straatnamen duidelijk en herkenbaar zijn. Zoveel mogelijk wordt er gestreefd naar samenhang voor straten die bij elkaar in de buurt liggen. Per wijk is gekozen voor een overkoepelend thema. Soms is het direct duidelijk wat de betekenis is van een straatnaam, maar vaak zijn het namen van mensen. Een rondje door Wijk moet ons de komende weken duidelijk maken wat het thema is van de betreffende wijk en wat de straatnamen met elkaar gemeen hebben.

De wijk waar wordt gestart met het onderzoek is eigenlijk ook de meest nieuwe wijk van Wijk bij Duurstede; De Geer. Dat het een nieuwe wijk is, is niet te zien aan de straatnamen. Al snel wordt duidelijk dat de Romeinen hier een belangrijke rol spelen. Als startpunt is gekozen voor de Remus, vandaar volgt een wandeling door de wijk, waarbij we indrukwekkende namen tegenkomen. Om er maar een paar te noemen: Seneca, Virgilius, Cicero, Minerva, Apollo, Juno, Venus, Neptunus en Romulus. Eerst maar eens kijken of hier een samenhang in is.

STICHTERS VAN ROME Remus en Romulus zijn volgens de Romeinse mythologie de stichters van Rome. Dit zou zijn gebeurd op 21 april 753 v. Chr. Wandelend over de Remus is de Cicero één van de zijwegen. Even zoeken en het is duidelijk dat Marcus Tullius Cicero in 106 v. Chr. werd geboren, in de periode dat de Romeinse Republiek overging naar het keizerrijk. Hij was hier nauw bij betrokken. Bijzonder is dat een bijna volledige biografie van hem bewaard is gebleven. Cicero was politicus, advocaat, filosoof en redenaar. In 44 v. Chr. was hij getuige van de moord op Ceasar, al speelde hij hier geen rol in. Hierna barstte een machtsstrijd los tussen Antonius, Lepides en Octavianus. Uiteindelijk werd besloten dat deze drie de macht zouden delen en kon ieder van hen ongestraft de vijand executeren. Antonius zette Cicero op deze lijst.

NEPTUNUS Af en toe is tijdens de tocht een naam te vinden die wel bij iedereen wel bekend is, bijvoorbeeld Neptunus, de Romeinse God van de zee. Het is niet helemaal duidelijk of hij echt een Romeinse God is geweest. Meestal wordt hij afgebeeld als en naakte man met een baard uitgerust met een drietand of staf. Soms ook met een boeg van een schip, een anker of dolfijn.

GODEN EN BELANGRIJKE PERSONEN Om alle straatnamen uit te pluizen zou erg saai worden. Je kunt natuurlijk altijd zelf op onderzoek uitgaan. Vooruit dan, een paar straatnamen nog. Bij de bouw van de huizen in deze wijk zijn ook de verwijzingen naar de Romeinse tijd te zien, bijvoorbeeld bij het appartementengebouw aan de Vesta. Vesta was de Romeinse godin van het haardvuur; van de huiselijke haard en de eendracht en de veiligheid in de staat. Beroemde Romeinse dichters vinden we ook op de straatnaambordjes, zoals Horatius, die in de tijd van Augustus leefde en Virgilius, die leefde van 70 tot 19 v. Chr. Tot slot moet toch ook Galenus nog even worden genoemd. Hij was een Grieks/Romeinse arts die erg belangrijk is geweest voor de westerse geneeskunde.

door Ali van Vemde