Informatiepaaltjes in Heemtuin over het rivierengebied

WIJK BIJ DUURSTEDE De diversiteit aan natuurlijke vegetatietypen in onze omgeving op kleine schaal te laten zien, dat is het doel van de heemtuin. Het was ooit een van de eerste activiteiten van de lokale Vereniging Natuur en Milieu. Al die jaren is een enthousiaste groep vrijwilligers het hele jaar door bezig met het onderhoud. Sinds kort is een grote wens in vervulling gegaan. Door middel van informatiepaaltjes kan de bezoeker een mooie wandeling maken door de tuin en meer leren over het landschap. Ook erg leuk om met de kinderen te kijken in de vakantieperiode.

Ali van Vemde

"We hebben er zo'n 30 jaar op moeten wachten," vertelt Lex Kramer van de VNMW/IVN afdeling Wijk bij Duurstede. Maar het resultaat mag er zijn. Het wordt nu nog leuker om de heemtuin aan de Hoge Hoffweg te bezoeken. Een groot bord bij de ingang, getekend door Ruud Waltman, geeft al direct een mooi overzicht van wat er in de tuin te zien is. Het is een tuin vol afwisseling, waarbij goed te zien is hoe belangrijk de Rijn is geweest voor de vorming van de bodem, vegetatie en landschap.

GROOTSCHALIG ONDERHOUD Het onderhoud van de heemtuin is de afgelopen periode groots aangepakt.Een aantal keren per jaar moet worden, gemaaid, geschoffeld, gewied en gesnoeid. Voor het grote onderhoud neemt de gemeente een deel van de werkzaamheden over. Helpende handen zijn altijd welkom, meestal wordt gewerkt op de maandagochtend. Het is een plezier om hier rond te lopen, maar het is natuurlijk nog veel interessanter om meer te weten over het landschap. Dat kan nu heel gemakkelijk. Veertien informatiepaaltjes vertellen het verhaal. Met een QR-reader op je smartphone kun je nog meer informatie lezen. Heel leerzaam, ook om (klein)kinderen op een leuke manier kennis te laten maken met onze rijke natuur.

RIVIERENLANDSCHAP De verschillende kenmerken van het rivierengebied zijn duidelijk te zien. Zo is er bijvoorbeeld een kruidentuin, een poel, maar ook een rivierduin en nat hooiland. De paaltjes staan zo opgesteld dat ze,door de nummers te volgen, een mooie wandelroute vormen. Zo zien we bij nummer 3: nat hooiland. Met de QR-reader lezen we dat ons land vroeger werd bedekt met uitgestrekte hooilanden. Grote grazers, zoals de oeros, wisent en edelhert zorgden ervoor dat op open plekken in de bossen grasland ontstond. Vanaf de heuvelrug trokken de dieren naar de rivierdalen om voedsel te zoeken. Bossen werden gekapt om ruimte te maken voor veeteelt of akkerbouw. Het vee zorgde toen voor de enige bemesting. Later kwam er kunstmest en drijfmest, waardoor het aantal en soorten wilde planten reduceerden. In de Heemtuin worden enkele delen als nat en droog hooiland beheerd om een klein stukje van de rijk gevarieerde graslanden terug te krijgen. De wandeling gaat verder naar nummer 4, de kruidentuin tegen de walmuur. Hier lezen we dat kruidentuinen al in de Middeleeuwen werden aangelegd, vooral bij kloosters en gasthuizen. Bijen zijn vaste bezoekers en daarom is bij de inrichting gekozen voor de vorm van een honingraat. Dit voorjaar zijn de oude klinkers op een heel nieuw zandbed gelegd. Een oude walmuur is nagebouwd, omdat dit ook past bij Wijk bij Duurstede. Bij paaltje nummer 6 vinden we informatie over rivierduin. In de tuin is geprobeerd het typische milieu van een rivierduin te benaderen. Er zijn planten aangeplant, die kenmerkend zijn voor rivierduinbegroeiingen. De wandeling gaat verder en bij nummer negen zien we meander met knotwilgen. De sloot kreeg een hoge oever met bocht, waardoor het lijkt of de rivier hier meandert. De bocht draait de Heemtuin in en eindigt in een oude rietkraag tegen de wilgengriend. En zo is er bij ieder paaltje leuke en nuttige informatie te vinden.

Naast het onderhoud houdt de werkgroep zich ook bezig met het registreren van wat er allemaal groeit en geeft informatie over de flora en achtergronden. Met deze informatiepaaltjes krijg je een mooi overzicht van de verschillende gebieden in het rivierenlandschap. Dit project is mogelijk gemaakt met een subsidie van KIEM.