Column Raadspraat

Oude gewoontes

Na roken, zwarte pieten en rijden op diesel, blijken veel gebruiken die we ooit koesterden niet meer zo gewoon. Soms door nieuwe inzichten, maar ook omdat grenzen bereikt worden. Veranderen van ons gedrag is lastig, maar af en toe nodig. Is er dan niets meer heilig?

Oude gewoontes zijn hardnekkig. Een paar weken geleden ging in Wijk bij Duurstede naar schatting voor € 100.000 aan vuurwerk de lucht in. Geen klein bedrag, maar wel uit ieders eigen portemonnee. Dat geldt niet voor schade door vandalisme aan publieke en private eigendommen. En voor de kosten van het opruimen, de medische kosten en het verlies aan arbeid. Bij elkaar betalen we dus als samenleving een flinke prijs.

En dan: de milieuschade, nauwelijks uit te drukken in geld. Neem de gigantische ongezonde piek in de uitstoot van fijnstof. De bijdrage aan de jaarlijkse uitstoot is 'slechts' enkele procenten, maar stijgt wel. Want we steken steeds meer vuurwerk af, inmiddels miljoenen kilo's per jaar. De neerslag van de rommel die in dat vuurwerk zit veroorzaakt grote en blijvende schade aan het milieu. De deeltjes die neerslaan bevatten veel zware metalen, zoals koper en cadmium. Die gaan via het oppervlaktewater de kringloop in en zijn nauwelijks afbreekbaar. Onderschat de grootte van die eenmalige uitstoot niet. Voor sommige giftige metalen is de uitstoot tijdens oudjaar 30% van de jaarlijkse uitstoot. Neem koper: voor Nederland 100.000 kg jaarlijks, alleen door vuurwerk. Koper is een van de stoffen die verantwoordelijk zijn voor verhoogde vissterfte, het is maar dat u het weet. En over dieren gesproken: vinden we het echt normaal dat we elk jaar weer deze kwelling veroorzaken voor miljoenen dieren, die niks snappen van deze explosie van stof en lawaai?

Kortom: oudjaar is een heel kostbaar feestje, dat enorme schade aan de leefomgeving aanricht. Laten we er eens mee stoppen in deze vorm, en kijken of het anders zou kunnen. Niet omdat het moet, maar gewoon omdat het zo echt niet meer kan. Zeg nou zelf!

Willem Brock, GroenLinks