Column EWEC: Gevonden, grote warmtebron

De jaarlijkse warmtevraag, een kleine 17 miljoen m3 aardgasequivalenten, moet ergens opgewekt of geoogst worden. In plaats van 40 hectare zonnewarmtevelden, zoals eerder berekend, zijn er wellicht ook andere mogelijkheden. Ik praat erover met coach en adviseur Arno Harting.

“Ja Mariëlle, 40 hectare is heel veel voor een gemeente als Wijk bij Duurstede. Nu kan je sommige functies van grond wel samen laten vallen, maar waar zonnewarmtevelden zijn aangelegd, kun je geen koeien laten lopen of fruitbomen planten. Voor een eigen, toekomstbestendige energievoorziening zul je de ruimte die wij voor onze energiebehoefte nu in Rusland, de Arabische woestijn of Australië innemen, in eigen land moeten zoeken. Dat zal wennen zijn, zoals ik vorige keer al aangaf. Kunnen we misschien in plaats van een zonnewarmteveld een natuurlijke warmtebron vinden, die niet zoveel extra ruimte vraagt? We hebben die warmte vooral ’s winters nodig en dan is het koud. Kunnen we de zomerse warmte misschien gebruiken?

Wijk bij Duurstede is ‘gezegend’ met heel veel oppervlaktewater langs en door de gemeente. Neder-Rijn, Gravenbol, Lek, Amsterdam-Rijnkanaal, Kromme Rijn en aangrenzende watergangen. Dezelfde zon, die met ruim 40 hectare zonnecollectoren in onze warmtebehoefte kan voorzien, straalt ook energie naar die wateren. Gelukkig bereikt dat geen kookpunt, maar ’s zomers zijn deze waterplassen toch op een aangename zwemtemperatuur gekomen. Dat zou te oogsten moeten zijn. Globaal berekend, leveren deze watergangen het achtvoudige van de warmtebehoefte van heel bebouwd Wijk bij Duurstede, ruim 4½ miljoen GJ warmte. Maar de temperatuur van het zomerse zwemwater is wel lager dan de temperatuur die je voor de verwarming van je huis en als douchewater wilt. Bovendien wil je deze zomerse warmte graag opslaan om in de winter te gebruiken. Er is dus opslagruimte nodig. En ergens tussen de opslag van het zomerse water en radiator en kraan moet de temperatuur omhoog. Als we het water met zomertemperatuur gebruiken scheelt dat snel tien graden extra opwarmen. Extra verwarmen kan met een aantal grote industriële warmtepompen in de wijken en/of bij iedere gebruiker een eigen warmtepomp thuis. Verder onderzoek moet leren of zomerwarmte-opslag die beperkter naverwarmd hoeft te worden qua investering en gebruikskosten aantrekkelijker is dan de extra tien graden opwarming zonder opslag. Een transport- en distributienet blijft bij beide scenario’s nodig.”

Mariëlle Oostveen, vrijwilliger EWEC en Arno Harting, adviseur Energietransitie