Henk Muis neemt na 10 jaar afscheid als voorzitter van de EWEC

WIJK BIJ DUURSTEDE De Eigen Wijkse Energie Coöperatie (EWEC) neemt op 20 april afscheid van voorzitter Henk Muis. Muis was vanaf het begin bij de coöperatie betrokken. We blikken terug op deze jaren. 

Op zijn zelf verbouwde woonschip Jeannette is de ontvangst hartelijk en steekt Henk Muis meteen van wal na de vraag wie er eigenlijk op het idee gekomen is van de EWEC. Muis: ,,Rond 10 jaar geleden waren er al heftige discussies over de plaatsing van windmolens. Ik was ervan overtuigd, samen met een paar anderen, dat je wel overal nee tegen kunt zeggen maar dat daarmee de problemen niet opgelost zijn en er wel wat gedaan moest worden. Tijdens die heftige vergadering destijds stonden we met een groepje mensen bij elkaar waaronder Arno Harting, Hans Pouw en ik en kwamen tot de conclusie dat het op deze manier niets zou worden met de energietransitie. Toen ontstond het plan om een energiecoöperatie op te richten met veel leden zodat we geen roepende in de woestijn meer zijn en meer invloed uit kunnen oefenen. De naam Eigen Wijkse Energie Coöperatie, die vaak wordt uitgesproken als Eigen Wijze Energie Coöperatie, vat uitstekend samen wat wij willen: samen zorgen voor onze eigen energie. Het is goed voor ons klimaat en voor je eigen portemonnee omdat groene energie steeds goedkoper wordt en fossiele steeds duurder. En tenslotte maak je je onafhankelijk van foute regimes, iets wat nu actueler is dan ooit. Januari 2013 hebben we z’n vijven de EWEC opgericht door allemaal 10 of 20 euro in een sigarenkistje te gooien om wat kantoordingen te kopen. Toen zijn we bij notaris Mark Sprenkels langs gegaan en hebben daar de coöperatie opgericht.”

Hoe gaven jullie toen gestalte aan de nieuwe energie coöperatie? ,,Ik had contacten met de toenmalige directeur van Het Utrechts Landschap, Marco Glastra, en ontstond eind 2013 het plan om het dak van de steenfabriek De Bosscherwaarden vol te leggen met zonnepanelen. Niet het makkelijkste object omdat het een rijksmonument bleek te zijn. Na vele gesprekken vielen de instanties voor het motto ‘Behoud door gebruik’. “Er worden hier geen stenen meer gebakken maar kilowatturen.

Met dat plan hebben we ook prijzen gewonnen zoals gratis ondersteuning door experts van Arcadis, die ons geholpen hebben om dit voor elkaar te krijgen. De Rebelgroep uit Rotterdam heeft voor ons de business-case doorgerekend en we hebben uitstekend samengewerkt met de eigenaar, het Utrechts Landschap. We hebben vervolgens zo’n 90 leden bereid gevonden om te investeren en in 2015 begonnen we stroom te produceren. Het project ‘Van Steenfabriek naar Stroomfabriek’ draait tot op heden en voorziet zo’n 40 huishoudens van stroom. Na dit project hebben we op Mariënhoeve eerst de judohal vol gelegd met zonnepanelen en daarna de grote multifunctionele hal. Ook weer met hulp van onze leden die daarin investeerden met een rendement van 3 – 4 %. Er is veel belangstelling voor deze projecten omdat dit een hoger rendement oplevert, beter dan de bank. Vanaf 2015 zijn we ook gas en licht gaan verkopen aan onze klanten (momenteel meer dan 500) om de bedrijfskosten te bestrijden. Vanaf het begin hebben we er bij de gemeente op aangedrongen om bij ons gas en licht af te nemen. Dat is echter tot op heden niet gebeurd en de gemeente neemt helaas nog steeds gas af van Gazprom. Viveste is daarentegen wel klant geworden.”

Ik zie in onze stad ook laadpalen met het EWEC logo erop? Muis: ,,Ja, eind 2017 hebben we een convenant afgesloten met de gemeente en met het plaatselijke bedrijf van der Sijs om laadpalen te plaatsen voor elektrische auto’s. Er staan inmiddels 24 laadpunten en dat worden er binnenkort 50. Via laadpalen verkopen we onze eigen stroom. In 2030 moeten alle nieuwe auto’s elektrisch aangedreven worden en zijn er dus veel laadpalen nodig. De winst die de palen oplevert wordt weer geïnvesteerd in nieuwe palen.”

In onze gemeente verschijnen ook zonneparken, is EWEC daar ook bij betrokken? ,,De gemeente is akkoord gegaan met maximaal 60 ha zonneparken en we participeren in die parken door middel van leningen of door eigendom. De exploitanten van die parken storten ieder jaar een bijdrage in een Wijks Omgevingsfonds dat de leefbaarheid en duurzaamheid bevordert.

Het eerste park, eigendom van Sunvest, aan de Trechtweg en goed voor de stroom van 4000 huishoudens, gaat binnenkort leveren aan het net. Op 23 april is er een open dag voor het publiek. Van het park in het Wijkerbroek, dat ontwikkeld wordt door Sunvest, wordt de EWEC (leden) voor 25% eigenaar. Bij de zonnevelden van LC Energie in het Wijkerbroek gaan we een achtergestelde lening verstrekken. Verder is er een park in ontwikkeling in de Wijkersloot door Blue Bear, samen met 4 landeigenaren. Het plan in Cothen aan de Groenewoudseweg dat door bezwaren niet door kon gaan is door BHM vervangen door een plan aan de Kapelleweg. Over dat plan onderhandelt EWEC nog over een aandeel van 50%.”

Hebben we met al die zonneparken nog wel windmolens nodig?

,,Stroom voor huishoudens is maar een klein deel van de behoefte. Als je als Wijk bij Duurstede echt wil zorgen voor je eigen energie dan moeten er ook nog enkele windmolens bij. Dan heb je het in eigen hand en je houdt de winsten hier. Misschien vinden de mensen het monsters maar dan zijn het wel ‘onze monsters’. Men roept wel ‘leg eerst de daken vol’, maar niet elk dak is geschikt en niet iedereen kan dat financieren. Voordat elk geschikt dak vol ligt, zijn we tientallen jaren verder en die tijd hebben we niet. Boeren hebben altijd geproduceerd voor burgers in de stad, vlas voor linnen, bieten voor suiker en voedsel enz. En nu wil de burger groene stroom, nou dan maak je toch groene stroom? En als je over 30 jaar iets beters weet dan doe je dat. Op alle energiebronnen is wel wat aan te merken: fossiele energie heeft een broeikaseffect, kerncentrales kun je niet snel bouwen, commerciële partijen willen er niet aan zonder enorme staatsgarantie en dan heb je ook nog het afval. Maar je kan niet overal nee tegen zeggen. Samen zorgen voor je eigen energie is gewoon een fantastisch idee, volgens mij.”

Na bijna 10 jaar als voorzitter van de EWEC, wat zijn nu de plannen?

,,De meeste voorzitters hebben de mogelijkheid om te delegeren maar dat was bij ons niet het geval. We deden letterlijk alles zelf van koffie zetten tot stofzuigen, strategische lijnen uitzetten, onderhandelen enz. Nu wil ik meer ruimte in mijn agenda maar vooral in mijn hoofd. Ik was altijd bezig met de EWEC, wat moest er nog gebeuren en wat niet. Sarida van der Meer kwam er in 2015 bij en dat was een hele versterking. De laatste jaren hebben we beiden veel tijd in EWEC gestoken en dat is niet langer verantwoord. We gaan verder professionaliseren. Intussen hebben we Claudia als coördinator van het Energieloket en Judy voor de ledenadministratie aangenomen. Het Energieloket is door de gemeente uitbesteed aan EWEC en doet warmtescans, stelt cv-ketels af en geeft adviezen over energiebesparing. Er wordt nu gekeken of er een directeur aangesteld kan worden. Daarnaast ben ik al jarenlang voorzitter van het Schepencarrousel en zit in de werkgroep havens en ligplaatsen. Ik hou me dus bezig met historische schepen en in het bijzonder mijn eigen schip waarmee ik wat meer zou willen varen.

Op 20 april wordt er een symposium over duurzaamheid georganiseerd ter gelegenheid van het afscheid van Henk Muis in Theater Calypso aan de Markt. Naast de genodigden zijn ook andere belangstellenden van harte welkom. Vanaf 19.30 uur is de ontvangst in de foyer en om 20.00 uur start het programma.